,,Áfengisgjald eða betur nefnt áfengisskaðagjald – þarf að hækka í samræmi við verðbólgu og verðlagsvísitölu. Sérstaklega þarf að leiðrétta að gjaldið hefur ekki hækkað í samræmi við verðbólgu síðustu áratugi. Ef við lítum á áfengisgjaldið 1998 og nú 1. janúar 2025, þá þarf að hækka gjaldið um 35 %.“ Þetta segir Björn Sævar Einarsson, formaður IOGT á Íslandi, í sparnaðarráði sem hann sendi í Samráðsgátt ríkisstjórnarinnar.
Björn birtir töfluna hér að neðan máli sínu til stuðnings. Hún sýnir breytinguna á áfengisgjaldi fyrir bjór, léttvín og sterkt vín frá ágúst 1998 til janúar 2025 og hvert gjaldið ætti að vera ef það hefði fylgt vísitölu. T.d. er áfengisgjaldið fyrir bjór núna 150,85 kr en ætti að vera 203,72 kr, Það er 58,70 kr eða 35,05 % hærra. Þetta telur Björn brýnt að leiðrétta og bendir á að áfengisneysla á Íslandi hafi nærri tvöfaldast og á sama tíma hafi skorpulifur áttfaldast. Næsta víst sé að áfengistengdum krabbameinum muni fjölga á Íslandi á næstu árum og áratugum, vegna þessarrar auknu áfengisneyslu.
Vísutölubreyting 1998->2025 | 347,06% | ||||||
Áfengisgjald (kr./cl.) | Ágúst 1998 | Jan.2025 | Gjald ætti að vera | % hækkun áfengisgjalds |
Áfengisgjald þarf að hækka um |
Krónuhækkun | |
Bjór | 58,70 | 150,85 | 203,72 | 256,98% | 35,05% | 58,70 | |
Léttvín | 52,80 | 137,40 | 183,25 | 260,23% | 33,37% | 52,80 | |
Sterkt vín | 57,50 | 185,95 | 199,56 | 323,39% | 7,32% | 57,50 |
Heimildir sem vitnað er í:
Verðlagsreiknivél Hagstofan: https://hagstofa.is/verdlagsreiknivel
505/1998 Reglugerð um áfengisgjald. https://island.is/reglugerdir/nr/0505-1998
Áfengisgjald 2025: https://www.stjornarradid.is/efst-a-baugi/frettir/stok-frett/2024/12/20/Skattabreytingar-a-arinu-2025/
Skorpulifur í stórsókn. Sigurður Ólafsson læknir https://www.laeknabladid.is/tolublod/2023/11/nr/8450